ضربه گیر آسانسور چیست و استفاده از آن چه اهمیتی دارد؟

ضربه گیر آسانسور یا (بافرهای آسانسور) وسایل ایمنی هستند که باید در چاه آسانسور نصب شوند. مانند هر وسیله ایمنی، بافرهای آسانسور باید دارای ویژگی خاصی باشند، اما احتمالاً مهمترین آنها روشی است که بافرها باید کابین آسانسور ضربه‌ای را به حالت استراحت درآورند. مشخصات فنی متفاوتی برای بافرهای آسانسور در جوامع مختلف در نظر گرفته شده ، با این حال همه آنها از معیارهای عملکرد اولیه یکسانی استفاده می کنند. در ادامه این مطلب از سایت آسانسور امید به شرح کامل ضربه گیر آسانسور و اهمیت استفاده از آن می پردازیم.

ضربه گیر آسانسور چیست؟

از بدو روی کار آمدن سیستم آسانسور، انواع سیستم های ایمنی نیز برای اطمینان از عدم سقوط آسانسور استفاده شده است. هدف از بافرهای آسانسور محافظت در برابر نقص سیستم کنترل آسانسور است که منجر به ادامه حرکت آسانسور از پایین‌ترین توقف تا چاه آسانسور می‌شود. بافرها مطابق با سرعت حرکت و جرم آسانسور مشخص می شوند.

به عبارت دیگر اگر یک کابین با سرعتی ۱۱۵ برابر بیشتر از سرعت اسمی خود به سمت چاه آسانسور حرکت کند، و سیستم ترمز هم کار نکند، بافر آسانسور جلوی آن را خواهد گرفت.  اگر سرعت کابین آسانسور کم باشد باید از بافرهای ضعیف تر و اگر سرعت خیلی زیاد باشد، بافر قوی تری مورد نیاز است.

شرکت آسانسور و پله برقی امید، یکی از بهترین و معتبر ترین مراکز تخصصی فروش قطعات آسانسور به صورت حضوری و آنلاین می باشند. مشتریان عزیز در سراسر ایران می توانند با مراجعه به فروشگاه آنلاین قطعات آسانسور از قیمت و مشخصات انواع قطعات آسانسور مطلع شوید و همچنین سفارش خود را ثبت نمایید و در کمترین زمان ممکن دریافت نمایید.

انواع بافر( ضربه گیر آسانسور)

بطور کلی بافر و یا ضربه گیر آسانسور به دو دسته مکانیکی و هیدرولیکی تقسیم می شود که در ادامه به شرح هر یک از آنها می پردازیم.

• ضربه گیر مکانیکی آسانسور:

ضربه گیر مکانیکی می تواند به شکل فنرهای مکانیکی ساده یا بافرهای پلیمری باشند که انرژی جذب شده ضربه را به شکل انرژی کرنش ذخیره می کنند. در برخی از ضربه گیرهای مکانیکی، این انرژی ذخیره شده می تواند در حرکت برگشتی بافر تلف شود که خود به دو نوع مجزا تقسیم می شود :

الف) بافرهایی با ویژگی های خطی و غیر خطی : اگر سرعت حرکت آسانسور از ۱.۰ متر بر ثانیه تجاوز نکند می توان از آنها استفاده کرد.

ب) بافرهایی با حرکت برگشتی : این بافرها را می توان برای آسانسورهایی که سرعت حرکت آنها از ۱.۶ متر بر ثانیه تجاوز نمی کنند استفاده کرد.

• بافرهای پلی اورتان

به مواد شیمیایی حاصل از واکنش ایزوسیانات و پلی یول، پلی اورتان گفته می شود، بافر پلی اورتان نوعی ضربه گیر مکانیکی، غیر خطی است که از پلی یورتان ساخته شده. این ضربه گیر آسانسور دارای دو نوع نرم و محکم می باشد. این بافر از زنجیره های مولکولی آلی که از طریق ساختار شیمیایی آن به هم متصل می شوند، تشکیل شده است و نوعی عایق حرارتی نیز محسوب می شود.  بافر پلی اورتان برای آسانسورهای با سرعت پایین مناسب می باشد.

1. بافرهای هیدرولیکی

معمولاً بافرهای هیدرولیکی هستند که در طول حرکت بافر انرژی ضربه را به صورت گرما از بین می برند به عبارتی انرژی جنبشی کابین یا وزنه تعادل را جذب کرده و پس از بلند شدن  کابین از روی آن، به طور خودکار تنظیم می گردد. این نوع بافر را می توان برای همه سرعت های نامی آسانسور استفاده کرد، اما بهتر است برای سرعت های ۱.۶ متر بر ثانیه یا بیشتر استفاده شود. سطح هیدرولیکی این نوع بافر آسانسور، به راحتی قابل تنظیم می باشد.

استاندارد های مربوط به ضربه گیر آسانسور

مهندس طراح باید الزامات و استاندارد های مربوط به ضربه گیر آسانسورها را در نظر بگیرد. از جمله این الزامات می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• بافر آسانسور باید با استاندارد EN 81-20/50 ساخته شود. این مورد بر اساس استاندارد های اروپا تعیین شده است.
• ضربه گیر آسانسور باید دست کم هر شش ماه یکبار مورد بررسی قرار گیرند.
• سطح روغن در بافر هیدرولیک باید بررسی شود که آیا آسیب دیده یا به کل خراب شده و نیاز به تعویض دارد.
• بر طبق آخرین ویرایش استاندارد EN 81-20/50 بافرهای غیر خطی، باید حاوی برچسب اطلاعات بوده و این برچسب نباید به راحتی کنده شده یا از بین برود. این برچسب حاوی اطلاعات؛ نوع بافر، نوع روغن بافر هیدرولیک، نام سازنده، حداکثر سرعت، حداکثر ظرفیت و … می باشد.
• در کنار بافر باید یک کتابچه راهنمای محصول وجود داشته باشد که حداقل به یک زبان چاپ شده باشد. (زبان کشور سازنده ی بافر و یا پرکاربردترین زبان در اتحادیه ی اروپا)
• به هیچ عنوان نصب و بررسی مداوم بافر آسانسور ها را فراموش نکنید. این مسئله برای حفظ امنیت بسیار اهمیت دارد.

 میزان جابجایی ضربه گیرهای کابین و وزنه تعادل

ضربه گیرهای نوع ذخیره ساز انرژی :

• کل جابجایی ممکن ضربه گیر، باید حداقل دو برابر فاصله توقف در سقوط آزاد، متناظر با ۱۱۵% سرعت اسمی ( ۲v 0.135 ~ 2 × ۲v 0.0674 ) باشد. جابجایی بر حسب متر و سرعت بر حسب متربرثانیه میباشد. در هر صورت میزان جابجایی نباید کمتر از ۶۵ میلی متر باشد.
• ضربه گیرها باید برای میزان جابجایی تعریف شده فوق ، تحت یک بار ایستایی بین ۲.۵ تا ۴ برابرمجموع جرم کابین و بار اسمی آن (یا جرم وزنه تعادل ) طراحی شوند.
• ضربه گیر نوع ذخیره ساز انرژی با حرکت برگشتی مقررات بند ۱۰-۴-۱ برای این نوع ضربه گیر بکار میرود.

ضربه گیرهای نوع مستهلک کننده انرژی :

1. کل جابجایی ممکن ضربه گیر، باید حداقل دو برابر فاصله توقف در سقوط آزاد ، متناظر با ۱۱۵% سرعت اسمی (۲v 0.0674) باشد. جابجایی بر حسب متر و سرعت بر حسب متر بر ثانیه میباشد.
2. زمانیکه کند شدن حرکت آسانسور در انتهای مسیر حرکتش مطابق با بند۱۲-۸ اندازه گیری میشود. سرعتی که در آن کابین (یا وزنه تعادل ) به ضربه گیرها میرسند، میتواند بجای سرعت در محاسبات جابجایی ضربه گیرمربوط به بند ۱۰-۴-۳-۱ استفاده شود. بهر صورت میزان جابجایی نباید کمتر از مقادیر زیر شود :

الف – ۵۰% جابجایی محاسبه شده مطابق بند ۱۰-۴-۳-۱ در صورتیکه سرعت حداکثر ۴ متر بر ثانیه باشد.

ب – ۳۳.۳% جابجایی محاسبه شده مطابق بند ۱۰-۴-۳-۱ در صورتیکه سرعت از ۴ متر بر ثانیه بیشتر باشد . در هر صورت میزان جابجایی نباید از ۴۲% متر کمتر باشد.

• در حالت سقوط آزاد کابین با بار اسمی ، در حین عمل ضربه گیرها میانگین شتاب بازدارندگی نباید از gn بیشتر شود.
• کند شدن حرکت با شتاب بیش از gn 2.5 نباید بیش از ۰.۰۴ ثانیه طول بکشد.
• ضربه گیرهای هیدرولیکی باید به گونه ای ساخته شوند که سطح سیال به آسانی قابل رویت باشد.